طی سال های متمادی از موتور دیزل عمدتاً در کارهای سنگین از قبیل تولید برق، تلمبه کردن آب، راندن قایق های مسافربری و باری و همچنین برای تولید قدرت جهت کارخانجات استفاده می شد. در سال 1885، هربرت آکروید استوارت (Herbert Akroyd Stuart)، مخترع انگلیسی، به بررسی امکان استفاده از روغن پارافین که شباهت بسیاری به سوخت دیزل امروزی داشت، در موتور پرداخت. نسبت تراکم هرچقدر بالاتر باشد احتراق به شکل کاملتری انجام میشود و میتوانیم ادعا کنیم که بازده احتراق دیزل حدود ۳۰ درصد نسبت به موتور بنزینی بیشتر است. هرچه عدد سمت چپ کمتر باشد یعنی برای هوای سرد مناسبتر و هرچه عدد سمت راست بیشتر باشد برای فصول گرم مناسبتر است. برای مثال یک هوندا اکورد با موتور ۲.۲ i-CTDi دیزلی در هر مایل ۴۳.۳ گالن دیزل مصرف میکند یعنی حدود ۴۹ درصد کمتر از نوع بنزینی خود. رادلف دیزل (Rudolf Diesel) در حالی پروسه اختراعات خود را در سال 1983 شروع کرد که استورات به مراحل تحقیق و توسعه موتورهای خود پایان می بخشید. البته اروپا به علت سرمایهگذاری شدید روی فناوریهای نوین از جمله خودروهای برقی ترجیح میدهد سرمایهگذاریهای خود را در این زمینه هرچه سریعتر به نتیجه برساند و با جلوگیری از ورود این نوع خودروها به شهرها، باعث رونق بازار خودروهای برقی که هماکنون همچنان گرانقیمت هستند، بشود.
چه باید کرد که متاسفانه وزارت کشور نمیتواند جلوی حرکت خودروهای فرسوده را بگیرد؟ وی افزود: ما آواربرداری را شروع کردهایم و قبل از مصوبه دولت درخصوص تسهیلات کار ساخت واحدها را آغاز میکنیم. اما برعکس خودروهای بنزینی بر مبنای جرقه مشتعل میشوند و کار مفید تولید میکنند. عمر مفید دیزل ژنراتورها چندین برابر موتورهای بنزینی می باشد. البته خودروهایی که اصطلاحاً به نام دیزل معروفند، ذاتاً بر مبنای سوخت گازوئیلی کار میکنند و بر مبنای فشردگی زیاد مخلوط هوا و سوخت محترق شده و کار مفید تولید میکنند. دیزل مقدار بسیار کمی مونوکسید کربن، هیدروکربن و دی اکسید کربن که منجر به گرم شدن زمین می شوند، منتشر می کند. در این مرحله، حرارت گازهای مشتعل شده به 2000 درجه سانتیگراد می رسد و فشار داخل سیلندر تا حدود 80 اتمسفر افزایش می یابد. از طرفی هم متاسفانه اقتصاد خودروهای سنگین حدود 20 سال است با مشکل جدی روبهرو است و در نتیجه ناوگان سنگین ما به شدت فرسوده است. از سال 2009، گازوئیل با گوگرد بسیار کم ((10 ppm تولید شده است.
اما خودروسازهای ما طی 20 سال گذشته توانستهاند کیفیت موتورهای خود را از خودروهای بیاستاندارد (کاربراتوری) به یورو 4 برسانند و اگر این تحریمها آغاز نشده بود، آماده ارائه موتورهای یورو 5 بودند. ابتدا کلید را در جرقه میچرخانید و سپس منتظر میمانید تا موتور بتواند گرمای موردنیاز را در سیلندرها ایجاد کند. این موتورها در ابتدا به عنوان جایگزین ارزشمندی برای موتورهای بخار انتخاب شدند. یک موتور بنزینی ابتدا مخلوط هوا و گاز را مکش می کند، سپس آن را متراکم نموده و مخلوط را با جرقه شمع مشتعل می کند اما یک موتور دیزلی فقط هوا را می گیرد و آن را متراکم می کند، سپس سوخت را به داخل هوای متراکم تزریق می کند. هنگامی که پیستون به بالای سیلندر می رسد، سوخت تزریق میشود و خودبهخود مشتعل میشود. البته علت اینکه این میزان از 50 درصد کل خودروهای سواری بالاتر نرفت، قیمت بالای آن بود، نه مشکل آلودگی.
دود خروجی یک موتور دیزل می تواند علامت نگران کننده ای باشد که نشان می دهد موتور به خوبی کار نمیکند و عمر مفید آن به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است، و نیازمند آن است که اقدامات احتیاطی بر روی موتور انجام شود. موتورهای دیزل همزمان با موتورهای بنزینی در ابتدای قرن بیستم پا به عرصه صنعت خودرو گذاشتند. موتورهای دیزلی باتوجهبه اینکه روی چه دستگاهی بسته میشوند به دو نوع هندلی و استارتی روشن میشوند. اما خودروهای دیزلی پیشرفته با آلاینده بسیار مهمی به نام اکسید ازت مواجه هستند. بنابراین از حدود 20 سال پیش موضوع مهمی به نام سبد سوخت مطرح شد که ادعا میکرد باید مصرف سوخت کشور متناسب با نوع تولید مشتقات نفتی باشد. بنابراین از چند سال پیش وزارت نفت کلیه صنایع را تشویق کرد که نسبت مصرف را به این صورت (تقریباً با همین نسبت) تغییر دهند. فیلتر روغن کثیف شده است لذا برای رفع مشکل روغن فیلتر روغن را تعویض کنیم. سر سیلندر تاب برداشته لذا برای رفع مشکل موتوردیزل ژنراتور را باید تعمیر کنیم. نتیجه این رفتار غیرمسوولانه دولت به عنوان موجودی که در این موارد باید منسجم عمل کند، اوضاع نابسامان محیط زیست شده و همه فقط یکدیگر را مقصر قلمداد میکنند، بدون آنکه مشکل واقعی من و شما حل شود.
در سالهای اخیر وزارت نفت زحمات زیادی کشید و گوگرد زیاد این نوع سوخت را به شدت کم کرد و توانست سوخت گازوئیلی در سطح یورو 4 ارائه کند. شاید کمی گیج کننده باشد اما بهتر است در ذهن خود تحلیل کرده و سیستم را باز سازی کنید ( شاید تکنولوژی جدیدی خلق شد ) . تنفس (مکش): با حرکت پیستون از بالاترین مکان خود(نقطه مرگ بالا) به سمت پایین ترین مکان خود(نقطه مرگ پایین)، حجم داخل فضای بسته سیلندر افزایش یافته و خلا نسبی ایجاد میشود. به زبان ساده ، این بدان معنی است که شما می توانید خیلی بیشتر با همان میزان سوخت بروید (یا مایل بیشتری برای پول خود بدست آورید). اما اگر اسببخار بسیار بیشتر از نیروی گشتاوری باشد، وسیله نقلیه شما با سرعت کم شروع به کار میکند. البته در مورد اتوبوسها این کار غیرممکن بود و هنوز اتوبوسهای ما از نوع دیزلی است. دیزل در ۱۸۸۳ با مارتا فلاشه ازدواج نمود و به کار برای لینده ادامه داد و توانست چندین اختراع را در آلمان و فرانسه به ثبت برساند. اگر از نقطه نظر فنی تماشا کنید موتور دیزل گرمایش در زمستان حیاتی اگر ما ویژگی های فنی و مکانیک سیستم خودرو را در نظر بگیریم، می توانید دریابید که چگونه موتورهای دیزلی را گرم کنید.
موتورهای دیزل به انواع گسترده ای از موتورها گفته می شود که بدون نیاز به جرقه الکتریکی می توانند ماده سوختنی را شعله ور سازند. اگرچه بسیاری از اتومبیل های مدرن مجهز به سیستم کنترل پایداری و سیستم های دیگری هستند که عملکرد خودرو را تثبیت می کنند ، موتور دیزلی به راننده این امکان را می دهد تا بدون اینکه آن را به دورهای بالاتر برساند ، دنده ها را تغییر دهد. اگرچه تقویت دیوارهها و اجزا میتواند سبب افزایش وزن پیشرانههای دیزلی شود، مزیت این امر کاهش سروصدای پیشرانه است؛ چراکه این دیوارههای ضخیم مانع از خروج بخش زیادی از صدای پیشرانه میشوند. اما خودرو دیزلی با توجه به مکانیسم احتراقی آن بازدهی در حدود 45 درصد دارد در حالی که خودرو بنزینی در حدود 35 درصد و این اختلاف معنیدار و البته رفع مشکلات موتورهای دیزلی و بالا رفتن کیفیت سوخت، باعث شد که خودروهای سواری دیزلی هم به بازار عرضه شود و تا جایی پیش برود که در اروپا تعداد خودروهای دیزلی و بنزینی تقریباً برابر است.
عملکرد پایدارتر چنین واحدهایی با استفاده از پمپ های تزریق الکترونیکی کنترل می شود. موتورهای Hot Bulb وی که توسط Richard Hornsby و پسران در سال 1981 ساخته شد، اولین موتور احتراق داخلی بود که از یک سیستم پاشش سوخت تحت فشار استفاده می کرد. نتیجه این شد که خودروسازان روی تولید این نوع موتورها در سطح خودرو سواری کار را از چند سال پیش آغاز کردند. خنککننده باید بهصورت مداوم بررسی شود برای اینکه با گذشت زمان اسیدیتر میشود و اگر در حالت اسیدی باقی بماند، میتواند سایر اجزا سیستم خنککننده مانند رادیاتور را فاسد کند. 3. هسته صفحه در اتصال پمپ روغن به راحتی توسط کثیفی مسدود می شود، بنابراین باید بررسی و تمیز گردد. آنها به حرارت هوا وارد اتاق احتراق کمک می کنند. این فشرده سازی بالا باعث میشود که درجه حرارت هوا افزایش یابد سپس سوخت مستقیم به هوای فشرده شده در محفظه احتراق وارد میشود. حرکت رو به بالای پیستون موجب فشرده شدن هوا و سوخت میشود. نسبت تراکم بالای این موتورها باعث بالا رفتن بازده می شود. موتورهای دیزلی به دلیل نسبت تراکم بالای خود، بالاترین راندمان حرارتی را در بین تمامی انواع موتور احتراق داخلی و احتراق خارجی دارند. بیلهای مکانیکی توان-دیزلی و دریلها این محصولات را حفاری میکنند و آنها را در کامیونهای معدنی عظیم یا بر روی کمربندهای حامل که با سوخت مشابهی کار میکنند، حمل میکنند.
اما در سالهای اخیر با توجه به کیفیت بهتر گازوئیل مصرفی، قیمت آن با بنزین در دنیا سایت centraldiesel عملاً رقابت میکند. نکته مهم این است که بهرغم مصرف سوخت کمتر، خودروهای دیزلی وقتی خراب میشوند، عملاً آلایندگی به نام دوده تولید میکنند که ما ایرانیها خیلی با آن آشنا هستیم. نکته دیگر اینکه به خاطر ذات این نوع موتورها نسبت به موتورهای بنزینی، معمولاً سرعت این نوع موتورها پایین بوده و لذا از همان اوایل خودروهای سنگین عمدتاً از نوع دیزل بوده و خودروهای سبک (به طور خاص سواری) از نوع بنزینی بوده است. از شروع 1970 به بعد، استفاده از موتورهای دیزل در وسایل نقلیه جاده ای و آفرود در ایالات متحده افزایش یافت. از این رو در اکثر موارد از یک منبع تغذیه که ولتاژ مستقیمی (DC) در حدود ۱۲-۲۴ ولت را تولید می کند برای راه اندازی موتور استفاده می شود. از آنجا که گازوئیل تولیدی ما در ایران در 60 سال پیش نامناسب بود و اصطلاحاً ترش بود و خورندگی آن به شدت بالا بود، خودروهای دیزلی در ایران خیلی زود خراب میشدند و ما آنها را به نام خودروهای دودزا میشناسیم.